موزه مقدم تنها خانه تاریخی تهران با برج قلعه مانند و برخورداری از جزئیات زیاد در تزیینات چشم هر بینندهای را به خود خیره میکند.
«محمدتقی خان احتساب الملک» رئیس اداره احتسابیه تهران و از رجال دوره قاجار، نخستین صاحب این خانه بود. خانهای در خیابان سپه که این روزها به عنوان موزه مقدم و گرانقیمتترین خانه تهران میشناسیم. این خانه بعدها در اختیار «محسن مقدم» که استاد باستان شناسی دانشگاه تهران بود قرار گرفت. محسن مقدم و همسرش «سلما» بازسازی این خانه را انجام دادند و با تزیینات مختلفی در گوشه و کنار خانه، آن را به یکی از دیدنیترین خانههای شهر تهان تبدیل کردند. ما مجله اینترنتی نیازمندیهای همشهری همراه باشید تا با این خانه آشنا شوید.
کاشی کاری و تزیینات خانه موزه مقدم
این خانه با دو حیاط زمستانه و تابستانه و حیاط سرایداری ساختمانهای مختلفی را در خود جا داده است. محسن مقدم در طول سالهای زندگی در این خانه، مجموعههای بینظیری از پیپ و قلیان و آثار سفالی و اشیای قدیمی دیگر جمع آوری کرده است. بخشی از این مجموعهها را میتوانید روی دیوارهای این خانه ببینید. مثل اتاقی که با انواع صدف تزیین شده است. انواع کاشیها و ستونها و تزیینات دیگری مثل حجاری روی سنگ، در گوشه و کنار خانه به کار رفته که هر کدام از خانه و عمارتی قدیمی سر از این خانه در آورده است. کاشیکاریهای بینظیری در دیوارهای حیاط و حوضخانه و تالارهای این خانه به چشم میبینید. نقشهای این کاشیها قصههای مختلفی از آداب و رسوم گذشته تهران و ایران روایت میکند. پارچههای تکهدوزی شده و نقاشیهای قهوهخانهای و سفالینههای تاریخی در تالارهای خانه جا گرفته است.
حوض حمام فتحعلیشاه
ایوان خانه موزه مقدم علاوه بر تزیینات کاشیکاری، حوض مرمر کوچکی دارد که از حمام فتحعلیشاه سر از حیاط این خانه در آورده است. تزیینات این ایوان برگرفته از کاخ الحمرا در اسپانیا است و آب این حوض کوچک، روانه باغ ایرانی و باغ ژاپنی این خانه میشود. دیوار طاقی شکلی دو حیاط اصلی این خانه را از هم جدا میکند؛ دیواری که برگرفته از معماری چهل ستون، به دیوار تجدد شهرت دارد و طراحی و اجرای آن هنر دست هوشنگ سیحون است.
سالن زمستانی، با شومینه و تزییناتی مثل آینهکاری و گچبری و ستونهای زیبا، یکی از خیره کنندهترین بخشهای این خانه است. معماری این خانه آنقدر جزئیات فراوان دارد که حتی اگر در تالارها هم اشیایی برای نمایش گذاشته نشده باشد، باز میتوان ساعتها در این خانه قدیمی قدم زد و از دیدن معماری خانه به وجد آمد. همین تزیینات ارزشمند است که این خانه را به گرانقیمتترین خانه تهران مشهور کرده است.
طراح آرم دانشگاه تهران
محسن مقدم استاد دانشگاه تهران بود. او را به عنوان بنیانگذار دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران میشناسیم. محسن مقدم همان فردی است که آرم دانشگاه تهران را طراحی کرد. همچنین لباس فارغ التحصیلی دانشگاه تهران و تزیینات به کار رفته روی آن، طرحی از محسن مقدم است و با الهام از نمادهای اصیل ایرانی طراحی شده است. در گوشهای از تالار زمستانه این خانه بخشی از افتخارات و مدالهای محسن مقدم هم به چشم میخورد. بعد از فوت محسن مقدم و همسرش سلما، این خانه در اختیار دانشگاه تهران قرار گرفت.
یکی از دیدنیهای این خانه گلخانهای است که حتی دیوارهای آن هم از تزیینات کاشیکاری دور نمانده است. خانه مقدم تنها خانه تهران است که در آن میتوانید سراغی از برج بگیرید؛ ساختمانی که به ساختمان اربابی معروف است و با بهرهگیری از معماری قرون وسطی در اروپا ساخته شده است. این عمارت که نمای بیرونی آن شبیه رخ بازی شطرنج است، از خیابان امام خمینی (ره) هم پیداست. محسن مقدم و همسرش سلما در حیاط تابستانه این خانه باغی معروف به باغ ژاپنی ساختهاند؛ باغی که چیدمان آن الهام گرفته از باغهای ژاپنی است. این خانه دیدنی کتابخانهای هم در دل خود جا داده است.