غیبت از سربازی به چه معناست؟

اگر شما هم جزو مشمولان وظیفه هستید، لازم است برای غیبت نخوردن در سربازی و استفاده از امریه، بلافاصله بعد از معرفی خود، اقدام به گرفتن دفترچه اعزام کنید. از این رو آگاهی از شرایطی که منجر به غیبت‌خوردن شما از خدمت وظیفه می‌شود و دانستن شرایط و جزئیات آن می‌تواند به شما و افراد زیادی کمک کند تا با دیدی وسیع‌تر نسبت به شرایط خودتان اقدام کنید و با تأخیر و ناآگاهی موجب غیبت خود نشوید. ما در این مقاله قصد داریم که به‌ طور جامع به موضوع مشمولان خدمت سربازی و مشمولان غایب بپردازیم. اگر مایل به دانستن شرایطی هستید که موجب غیبت شما می‌شود و شما را در دسته مشمولان غایب قرار می‌دهد، در ادامه همراه ما باشید.

چه کسانی مشمول خدمت سربازی هستند؟

بر اساس قانون، تمامی افراد ذکور که تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران را دارند، ۱۸ سالگی آن‌ها تمام شده و وارد ۱۹ سالگی شده‌اند، مشمول قانون خدمت وظیفه عمومی می‌شوند و موظف‌اند که وضعیت خدمت وظیفه عمومی خود را مشخص کنند. لازم به ذکر است که افراد مشمول باید خود را در زمان مقرر به سازمان مربوطه معرفی کنند، زیرا در غیر این صورت، فرد غایب محسوب می‌شود و با آن‌ها برخورد خواهد شد. حالا ممکن است این سوال پیش بیاید که مشمولان غیبت چه کسانی هستند؟

چه کسانی مشمول غیبت از خدمت سربازی هستند؟ یا غیبت سنواتی چیست؟

۱. براساس قانون وظیفه عمومی، مشمولان خدمت وظیفه عمومی که برای رسیدگی و یا اعزام احضار می‌شوند، اما در مهلت مقرر تعیین‌شده از طرف سازمان وظیفه عمومی خود را معرفی نمی‌کنند، به‌عنوان سرباز غایب شناخته می‌شوند.

۲. دانش‌آموزان، دانشجویان و طلاب داخل و خارج از کشور نیز که حداکثر پس از یک سال از تاریخ ترک، انصراف، اخراج یا فراغت از تحصیل، خود را به سازمان خدمت وظیفه معرفی نکرده باشند، مشمول غیبت از سربازی می‌شوند.

۳. مشمولانی که شناسنامه ندارد و حداکثر تا ۶ ماه پس از صدور شناسنامه جدید، خود را معرفی نکرده باشند، مشمول غایب محسوب می‌شوند.

۴. مشمولانی که بدون غیبت اولیه محکوم به زندان شده و حداکثر تا ۶ ماه پس از آزادی از زندان خود را معرفی نکرده باشند.

۵. دارندگان معافیت موقت چنانچه ظرف مدت یک ماه پس از اتمام معافیت موقت برای ادامه روند رسیدگی، خود را به وظیفه عمومی معرفی نکنند، جزو مشمولان غایب هستند.

۶. متعهدین خدمت در دستگاه‌های غیرنظامی مشمول قانون و همچنین کارکنان پایور و پیمانی نیروهای مسلح موضوع مواد ۱۳، ۱۴، ۱۵ قانون که حداکثر تا ۶ ماه پس از رهایی از خدمت، خود را برای رسیدگی معرفی نکرده باشند، غایب از خدمت شناخته می‌شوند.

۷. اتباع خارجی که پس از دریافت تابعیت ایرانی، حداکثر تا شش ماه از تاریخ اخذ تابعیت خود را معرفی نکرده باشند نیز در گروه مشمولان غایب قرار می‌گیرند.

۸. اگر مشمولان دیپلم و پیش‌دانشگاهی حضوری در مهلت های قانونی (این مهلت بر اساس تاریخ تولد و زمان اخذ مدرک تحصیلی آنان تعیین می‌شود) مدارک خود را برای معرفی ارسال نکنند، غایب از خدمت محسوب می‌شوند.

۹. مشمولان فارغ‌التحصیل (فوق دیپلم و بالاتر) چنانچه تا یک سال پس از فراغت از تحصیل خود را معرفی نکنن، غایب محسوب می‌شوند. ذکر این نکته نیز ضروری است که اگر مشمولان مقاطع مختلف تحصیلی بیشتر از سقف مجاز تعیین‌شده ادامه تحصیل داده باشند، به‌ میزان زمان تاخیر در معرفی، مشمول غایب حساب می‌شوند. سقف مجاز تحصیل در هر مقطع در زیر آمده است:

۱۰. مشمولانی که بصورت داوطلب آزاد (متفرقه) ادامه تحصیل داده و تحصیل آنان تا بعد از موعد قانونی اعزام ادامه داشته باشد و همچنین مشمولان دیپلم و پیش‌دانشگاهی حضوری در صورتی که در مهلت‌های قانونی (که بر اساس تاریخ تولد و زمان اخذ مدرک تحصیلی آنان تعیین شده است)، مدارک خود را برای معرفی ارسال نکرده باشند نیز غایبند.البته غیبت از سربازی فقط منحصر به عدم معرفی به سازمان مربوطه نیست. نوع دیگر، غیبت در زمان خدمت سربازی است.

غیبت در حین انجام خدمت سربازی به چه معناست؟

سربازانی که حین انجام خدمت سربازی در ارگان مربوطه غیبت می‌کنند، سرباز فراری خوانده می‌شوند که در بین نظامیان از آن با عنوان «نَهَست» یاد می‌شود. حالا ممکن است این سوال پیش بیاید که این غیبت چه شرایط و ویژگی‌هایی دارد که منجر به «نَهَست» و عنوان «سرباز فراری» می‌شود. باید بدانید افرادی سرباز فراری محسوب می‌شوند که بدون هماهنگی از محل خدمت خود خارج شده و دیگر باز نگردند. همچنین افرادی که با گرفتن مرخصی برای مدتی معین از محل خدمت خود خارج می‌شوند، اما پس از اتمام مدت تعیین‌شده به یگان خود باز نمی‌گردند، تا زمانی مشخص سرباز غایب و بعد از آن سرباز فراری محسوب می‌گردند. در نتیجه، افرادی که مقدمات و شرایط اعزام خود را انجام داده، ولی در موعد مقرر و در محل معرفی‌شده حاضر نشوند، سرباز فراری محسوب نشده و فقط جزو غایبین مشمول محسوب می‌شوند.

مشمولان غیبت از سربازی از چه خدماتی محروم می‎‌شوند؟

• مشمولان غیبت قادر به دریافت و استفاده از وام‌ها و تسهیلات بانکی همچون وام‌های مسکن، کشاورزی و… نیستند و هیچ وام بانکی‌ای به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد.

• مشمولان غایب سربازی امکان دریافت گواهینامه رانندگی را ندارند و امکان ثبت‌نام و گذراندن دوره‌های رانندگی در موسسات آموزش رانندگی برای آن‌ها وجود ندارد.

• هیچ کدام از ادارات و سازمان‌های دولتی افراد غایب از خدمت را استخدام نمی‌کنند. در این مورد، حتی افراد و کارفرمایانی که مشمولان غایب را استخدام می‌کنند، مجازات و جریمه خواهند شد.

• زمانی که مشمولین خدمت با هدف ادامه تحصیل در کنکور سراسری و آزاد شرکت می‌کنند تا زمان اعلام نتایج کنکور دکتری، آن‌ها مشمول خدمت می‌شوند و باید برای رفتن به سربازی اقدام کنند. تاخیر در اقدام تا زمان اعلام نتایج برای این افراد غیبت غیرموجه تلقی می‌شوند و آن‌ها نمی‌توانند از معافیت تحصیلی استفاده کنند و ادامه تحصیل بدهند.

باید این به این نکته هم اشاره کنیم: افرادی که بتوانند دلایل قانع‌کننده‌ای همچون ابتلا به بیماری، مرگ اعضای خانواده، خسارت مالی و جانی ناشی از بلایای طبیعی سیل، زلزله و… ارائه کنند، از مجازات غیبت سربازی عفو خواهند شد و مانند مشمولان فاقد غیبت به سربازی اعزام خواهند شد.

مجازات غیبت از سربازی چیست؟

یکی از مهم‌ترین مجازات‌هایی که برای مشمولان غایب در نظر گرفته شده، اضافه خدمت است. این افراد بعد از پایان دوره خدمت‌شان باید مدتی را اضافه بر آن به عنوان جریمه خدمت کنند. اضافه خدمت سربازان غایب بسته به میزان غیبت‌شان به شکل زیر است

• افرادی که تا سه ماه غیبت دارند، به مدت سه ماه اضافه خدمت می‌خورند.
• مشمولانی که غیبت‌شان بیش از سه ماه باشد، به مدت ۶ ماه اضافه خدمت دریافت می‌کنند.
• افرادی که غیبت‌شان بیشتر از یک سال باشد، به‌جز اضافه خدمت به مراجع قضایی ارجاع می‌شوند و احتمال دارد که حبس یا زندان محکوم شوند.