عموم غذاهای کنسروی برای مدت ۶ ماه الی ۵ سال بعد از تولید قابلیت مصرف داشته و تاریخ مصرف دارند. به همین علت مصرف بیش از اندازه آن به علت بالا رفتن مصرف مواد مصنوعی، برای بدن مضر بوده و منجر به افزایش بیماری می گردد. البته ذکر این مساله خارج از لطف نیست که مصرف تمامی مواد غذایی و در کنار آن ورزش، می تواند از بروز بیماری ها جلوگیری کند.
اغلب تصور می شود که مواد غذایی کنسرو شده نسبت به غذاهای تازه یا یخ زده از مواد مغذی کمتری برخوردار باشند. برخی از افراد ادعا می کنند که غذاهای کنسروی حاوی مواد مضر هستند و باید از مصرف آن ها اجتناب کرد. اما برخی دیگر معتقدند که این غذاها مواد مغذی اساسی را تأمین کرده و می توانند در رژیم غذایی سالم جای گیرند.
چرا غذا ها را کنسرو می کنند؟
کنسرو کردن روشی است برای حفظ مواد غذایی به مدت طولانی. اولین بار در اواخر قرن ۱۸ میلادی کنسرو کردن به عنوان روشی جهت تأمین یک منبع غذایی برای سربازان در جنگ گسترش یافت. غذاهای کنسروی معمولا شامل میوه ها، سبزیجات، لوبیا، سوپ، گوشت و غذاهای دریایی می شوند.
مراحل کنسرواسیون مواد غذایی
به طور کلی مواد غذایی برای کنسرو شدن سه مرحله اصلی را طی می کنند. ممکن است برخی مواد غذایی مراحل فرعی بیشتری داشته باشند.
مرحله اول
پردازش اولیه، شست و شو، پوست کندن، شست و شوی مجدد، خرد کردن و پختن مواد اولیه.
مرحله ی دوم
بسته بندی در قوطی های مناسب هر ماده غذایی
مرحله سوم
در مرحله آخر گرمایش قوطی ها برای از بین بردن باکتری های مضر صورت می گیرد. این مرحله باعث می شود تا مواد غذایی به مدت ۵ سال یا بیشتر ایمن بمانند.
چگونه کنسرو کردن غذا بر میزان مواد مغذی آن تأثیر می گذارد؟
اغلب تصور می شود که کنسرو کردن غذا باعث کاهش مواد مغذی آن می شود اما تحقیقات نشان می دهد که همیشه این تصور درست نیست، در حقیقت در طی کنسرو کردن بیشتر مواد مغذی حفظ می شوند.
پروتئین، کربوهیدرات، چربی، بیشتر مواد معدنی و ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین های A ،D ،E و K نیز حفظ می شوند.
مطالعات نشان می دهد که غذاهای پر از مواد مغذی خاص پس از کنسرو کردن سطح بالای مواد مغذی خود را حفظ می کنند. با این حال از آنجایی که در طی کنسرو کردن مواد غذایی تحت گرمای زیادی قرار می گیرند ویتامین های محلول در آب مانند ویتامین های C و B آسیب می بینند. این ویتامین ها به طور کلی نسبت به گرما و هوا حساس هستند، بنابراین می توانند در طی مراحل پخت و پز و روش های ذخیره سازی از بین بروند. با این حال در حالی که فرآیند کنسرو کردن ممکن است به ویتامین های خاصی آسیب برساند ممکن است مقادیر دیگر ترکیبات سالم را افزایش دهد. به عنوان مثال، گوجه فرنگی و ذرت هنگام گرم شدن آنتی اکسیدان های بیشتری را آزاد می کنند.
مضرات غذاهای کنسروی
۱- حاوی بیسفنول ای هستند
BPA (بیسفنول ای) ماده شیمیایی است که اغلب در مواد غذایی بسته بندی شده یافت می شود. مطالعات نشان می دهد که BPA می تواند از ظرفی که برای کنسرو کردن مواد غذایی استفاده می شود به مواد غذایی درون آن نفوذ کند. یک مطالعه نشان داده که بیش از ۹۰٪ مواد غذایی کنسرو شده حاوی BPA هستند. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده که خوردن غذاهای کنسروی یکی از دلایل اصلی ورود بیسفنول ای به بدن می باشد. مطالعات انسانی نشان می دهد که BPA خطر ابتلا به بیماری های قلبی، دیابت نوع ۲ را افزایش می دهد.
۲- ممکن است حاوی باکتری های کشنده باشند
غذاهای کنسرو شده که به طور صحیح پردازش نشده اند، ممکن است حاوی باکتری های خطرناکی موسوم به Clostridium botulinum باشند. مصرف غذای آلوده می تواند باعث بوتولیسم شود، بیماری ایی که در صورت عدم درمان منجر به فلج و حتی مرگ می شود. مهم است بدانید که هرگز از قوطی های کنسروی که باد کرده و ترک خوردگی یا نشتی دارند، استفاده نکنید. برای جلوگیری از ابتلا به بوتولیسم بهتر است تمامی کنسروها قبل از مصرف به مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه جوشانده شود.
۳- به غذاهای کنسروی نمک، قند یا مواد نگهدارنده اضافه شده است
گاهی نمک، شکر و مواد نگهدارنده در فرآیند کنسرو کردن به غذاها اضافه می شوند؛ بعضی از غذاهای کنسرو شده می توانند سرشار از نمک باشند. در حالی که این در بسیاری از افراد خطری برای سلامتی ایجاد نمی کند ممکن است برای افراد مبتلا به فشار خون بالا مشکل ساز باشد. برخی کنسروها حاوی شکر اضافه شده می باشند که خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله چاقی، بیماری های قلبی و دیابت نوع ۲ را افزایش می دهد.
