فهرست مطلب
آب و هوای مناسب و زمین کشاورزی مرغوب از جمله شرایط اصلی برای کاشت برداشت محصولات کشاورزی مورد نظر است.
شاید از نگاه بسیاری از افراد علاقمند به کشاورزی، منطقه‌ای که از آب و هوای بسیار مناسب برخوردار است، برای تولید انواع محصولات کشاورزی بسیار مناسب است. اما بر اساس تجربیات بسیاری از کشاورزان و افراد خبره در این زمینه، آب و هوای مناسب یک منطقه مثلا در شهرهای شمالی دلیلی بر این که بتوان محصول دلخواهی به عمل آورد، کاملا غیر منطقی است. کاشت و برداشت یک محصول مرغوب به عواملی مختلفی بستگی دارد که هر کشاورزی که قصد دارد وارد این حوزه شود باید از آن مطلع شود. ما در این مقاله از مجله اینترنتی نیازمندیهای همشهری، نکات کلیدی خرید زمین کشاورزی مناسب را مورد بررسی قرار داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
زمین کشاورزی چیست؟
به طور کلی به زمینی که محصولات در آن به دلیل برخورداری از خاک حاصلخیز در بازه زمانی یک الی دو سال به بار بشیند، زمین کشاورزی می‌گویند. اندازه گیری زمین کشاورزی بر اساس هکتار است که هر هکتار، ۱۰،۰۰۰ متر مربع است.
انواع خاک کشاورزی
یکی از بخش‌های مهم کشاورزی مدیریت خاک مورد استفاده برای محصولات مختلف است و کشاورز باید متناسب با محصولی که قرار است کاشت داشته باشد باید از خاک مربوطه استفاده کند. در ادامه با ۶ نوع خاک مختلف و محصولاتی که در آنها بهترین رشد را خواهند داشت، بیشتر آشنا می شویم.
خاک شنی
خاک شنی از مواد مغذی کمتری نسبت به سایر خاک‌های کشاورزی برخوردار است. در این نوع از خاک‌ها، در فصل بهار و تابستان به راحتی گرم می‌شود و به طور کلی در نگه داشتن آب بسیار ضعیف عمل می‌کند. کشاورزان معمولا برای حفظ رطوبت خاک شنی، از فرایند مالچ پاشی استفاده می‌کنند و با ترکیب کودهای مختلف، شرایطی فراهم می‌کنند تا مواد مغذی مورد نیاز محصولات تامین شود.
خاک سیلتی
خاک سیلتی نوع دیگری از خاک‌های کشاورزی است که میزان نگهداری مواد مغذی آن نسبت به خاک شنی بیشتر است. در خاک سیلتی به دلیل برخورداری از بافت نرم، آب بهتر در آن نگهداری می‌شود. گفتنی است ترکیب خواص خاک‌های شنی و رس در خاک سیلتی موجود است.
خاک رس
نوع دیگری از خاک‌های کشاورزی خاک رس است که در زمان رطوبت کاملا به صورت سنگین و ناصاف در می‌آید و از این حیث به دلیل اینکه آب به خوبی از آن عبور نمی‌کند، شرایط را برای کاشت محصولات کشاورزی مهیا می‌کند.
خاک لوم
لوم به عنوان یکی از عناصر اصلی و ضروری برای رشد سبزیجاتی از جمله گوجه فرنگی و هویج محسوب می‌شود. در چنین خاک‌هایی که از این عنصر برخوردار هستند، در فصل تابستان به راحتی شاهد از دست رفتن رطوبت نیستیم. لوم به عنوان یکی ماده‌ای عالی برای کشاورزی محسوب می‌شود و مواد مغذی محصولات کشاورزی را به خوبی تامین می‌کند.
خاک پیت
پیت، ماده‌ای با خاصیت اسیدی و به رنگ تیره و برخورداری از مواد آلی، آب را به خوبی در خاک نگه می‌دارد. این خاک مناسب محصولات کشاورزی ریشه‌ای از جمله کلم و اسفناج است و رشد این دسته از محصولات به راحتی صورت می‌گیرد.
خاک گچی
به طور کلی خاک‌های گچی از خاصیت قلیایی با PH حدود ۷.۵ برخوردار هستند و اغلب بصورت سنگ گچ یا سنگ آهک است. بهره‌مندی کشاورزان از این نوع خاک‌ها به دلیل اسیدی نبودن آن، از پیچیدگی خاصی برخوردار است. در صورتی که کشاورزان، PH این نوع خاک‌ها را اصلاح نکنند، محصول مورد نظر کمتر رشد می‌کند.
جایگاه کشاورزی در ایران
ایران همراه جزو برترین کشورهای دنیا در صنعت کشاورزی محسوب می‌شود. چرا که بیش از یک سوم خاک کشور قابلیت کشت و زراعت دارد. علیرغم اینکه طی چند سال اخیر به دلیل خشکسالی و کمبود منابع آبی، کشاورزی در کشور با مشکلات عدیه‌ای روبه رو شده است، اما همچنان کشاورزی در وضعیت تقریبا خوبی قرار دارد. طبق آمارهایی که در سایت‌های مختلف منتشر شده است، بخشی از محصولات کشاورزی تولیدی در ایران به کشورهای مختلف جهان صادر می‌شود. چرا که خاک محصولات تولیدی در کشور، بسیار حاصلخیز بوده و این امکان را برای کشاورزان فراهم می‌کند تا بتوانند محصولاتی با مواد مغذی بالایی کاشت و برداشت کنند.
از دیگر عوامل اصلی در جهت تولید محصولات کشاورزی مرغوب در کشور می‌توان به برخورداری از اقلیم خاص جغرافیایی، شرایط آب و هوایی متنوع، وسعت املاک و اراضی جهت کشاورزی و نیروی انسانی اشاره کرد. لازم به ذکر است بر اساس آمار وسعت زمین‌ها و املاک کشاورزی در کشور نزدیک به ۳۷ میلیون هکتار گزارش شده است.
چالش‌های کشاورزان در ایران
کشاورزان در حالی که در کشور از زمین‌هایی با خاک های حاصلخیز و مناسب برای کاشت انواع محصولات از جمله میوه جات و سبزیجات و گل و گیاه برخوردار هستند، اما با چالش های مختلفی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند. نبود سرمایه کافی، عدم امنیت برای سرمایه گذاران، نبود ماشین آلات، تجهیزات و صنایع کشاورزی مناسب، بالا بودن خطرات احتمالی چون بارش‌های سنگین و وجود سیل، خشکسالی و سرمای شدید در زمستان‌ها و نبود برنامه ریزی‌های دقیق و هدفمند از جمله مشکلاتی که کشاورزان همواره با آن روبه رو هستند.
حاصلخیزترین خاک ایران برای کشاورزی
همان طور که در بالا اشاره شد، یک سوم زمین‌های کشور، قابلیت کشاورزی دارند. از این بین، یک سوم زمین‌های کشاورزی، آبیاری شده و دو سوم آن نیز دیم کاری می‌شوند. دشت آبرفتی (جلگه)، رودخانه سفیدرود در شمال، دشت مغان در شمال‌غرب، دشت (جلگه) رودهای کارون، دز و کرخه در خوزستان، از خاک حاصلخیزتری در برابر دیگر پهنه‌های کشاورزی در کشور برخوردار هستند.
قیمت زمین کشاورزی
با توجه به اینکه فقط یک سوم خاک کشور، قابلیت کاشت و برداشت دارد. قیمت زمین‌های کشاورزی در مناطق قابلیت تولید محصولات کشاورزی، متفاوت است. معمولا افرادی که قصد دارند محصولات کشاورزی مرغوبی تولید کنند، باید هزینه زیادی برای خرید زمین صرف کنند. جهت دسترسی به آگهی خرید زمین کشاورزی می‌توانید از طریق سایت نیازمندیهای همشهری اقدام کنید.
نکات حقوقی خرید زمین کشاورزی
توصیه می‌شود قبل از خرید زمین کشاورزی حتما سوابق مربوط به استفاده از زمین در گذشته را مورد بررسی قرار دهید. نتایج آزمایشات کیفیت آب آبیاری، نتایج آزمون خاک، سوابق کاربرد سیستم‌های آفت کش، طرح‌های سیستم‌های فاضلاب و مجوزهای زمین از جمله این سوابق به شمار می‌آید. پس از اطلاع از سوابق زمین کشاورزی، باید قبل از هرگونه معامله به نکات حقوقی زیر توجه کرد:
- تعیین دقیق حد و مرز زمین کشاورزی مورد نظر
- استعلام وجود بیمه زمین کشاورزی و بیمه محصولات
- بررسی قوانین ساخت خانه در زمین مورد نظر
- وجود سند معتبر محضری
- نداشتن مشکل ساختاری زمین
- بررسی وضعیت موجود ملک و مطابقت آن با سند
نکات مهم خرید زمین کشاورزی
برخی از افراد قصد دارند به تازگی وارد تولید محصولات کشاورزی شوند. با وجود اینکه این دسته از اشخاص بر اساس سوابق کاری و تحصیلی اطلاعات کافی درباره تولید محصول کشاورزی مورد نظر دارند، اما ممکن است با چالش‌هایی روبه رو شوند و انتظارات‌شان برآورده نشود. یکی از موارد مهمی که ممکن است از دید این دسته از کشاورزان پنهان بماند، انتخاب زمین مناسب کشاورزی است. در صورتی که تصمیم به خرید زمین کشاورزی گرفته‌اید، بهتر است به نکات مهم پیش از خرید توجه کنید که در ادامه به بررسی آنها پرداخته‌ایم.
شرایط آب و هوایی منطقه
مهم‌ترین نکته پیش از خرید زمین کشاورزی سنجش شرایط آب و هوایی منطقه مورد نظر است. کاربری زمین مورد نظر را باید به دقت مورد بررسی قرار دهید. دمای هوا، ارتفاع از سطح دریا و میانگین بارش منطقه از جمله شاخص‌های مهمی که باید پیش از خرید زمین کشاورزی مورد توجه قرار بگیرد. برخی از محصولات برای کشت به آبیاری زیادی نیاز است. بنابراین بهتر است به دنبال مناطقی باشید که دغدغه‌ای بابت کمبود آب، شما را درگیر نکند. اگر قصد دارید در مناطقی با آب ناکافی سرمایه‌گذاری کنید شاید بتوانید برخی محصولات که نیاز کمی به آب دارند را کشت دهید.
دسترسی به خدمات
هنگام انتخاب زمین کشاورزی توصیه می‌شود دسترسی به امکاناتی مانند برق، مسیر عبور و مرور مناسب و غیره را مورد بررسی قرار دهید. قطعاً شما به این امکانات نیاز دارید و بهتر است از همان ابتدا فکری برای این مسائل بکنید تا در آینده هزینه‌های زیادی برای به دست آوردن آنها پرداخت نکنید.
بررسی جهت زمین
در خرید زمین کشاورزی عدم توجه به مسائلی که اصلا به چشم نمی‌آید، ممکن است شما در هنگام بهره برداری از زمین با مشکلات عدیده‌ای روبه رو کند. جهت زمین یکی از همین مسائل است که می‌تواند در رشد و پرورش محصولات تأثیر به سزایی داشته باشد. هر گیاهی به نور کافی نیاز دارد. زمین‌هایی که برخلاف جهت طلوع خورشید شیب دارند نمی‌توانند نور کافی را برای محصولات تأمین کنند و محصولات بار کمی خواهند داشت. بنابراین این مسئله به خصوص در زمین‌های کشاورزی که در دامنه تپه‌ها قرار دارد و پشت به مشرق است بسیار اهمیت پیدا می‌کند.
توجه به شیب زمین
همان طور که می‌دانید در زمین‌هایی که شیب بالایی دارند مشکلاتی از قبیل شستن خاک توسط رواناب بیشتر انجام می‌گیرد و به مرور شیب زمین کاهش می‌یابد. فرسایش خاک به مرور بیشتر می‌شود. به خصوص زمانیکه در جهت شیب شخم زدن انجام گیرد سرعت فرسایش نیز بیشتر می‌شود. از این‌رو به مرور زمین کارایی خود را از دست می‌دهد. بنابراین هنگام خرید زمین کشاورزی شیب آن را در اندازه کمتر از ۸ درصد در نظر بگیرید.
بررسی منابع آبی
یکی از موارد مهمی که پیش از خرید زمین کشاورزی باید مورد توجه قرار بگیرد، بررسی منابع آبی است. بررسی میزان آب و فصلی یا دائمی بودن آنها باید در زمان خرید زمین کشاورزی مورد توجه قرار گیرد. ممکن است رودخانه‌ای فصلی بتواند تا زمانی خاص منابع آبی مورد نیازتان را فراهم کند ولی نمی‌تواند به طور دائم آب داشته باشد و ممکن است به دلیل مسائلی از جمله خشکسالی در فصل‌های گرم به مشکل بر می‌خورید.
بررسی عمق خاک
شما باید متناسب با نوع محصولات، عمق زمین کشاورزی مورد نظر را مورد بررسی قرار دهید. در صورتی که قصد دارید در زمین مورد نظر درختکاری کنید، به عمق خاک بالایی نیاز دارید و در صورتی که عمق خاک کم باشد فقط می‌توانید محصولات بوته‌ای بکارید. از این رو بهتر است ابتدا راهنمای خرید زمین کشاورزی را بدانید سپس اقدام به خرید زمین کنید.
جنس خاک
همان طور که می‌دانید خاک ها به سه نوع اسیدی، قلیایی و خنثی تقسیم‌بندی می‌شوند. بهترین نوع زمین دارای PH خنثی است، زیرا می‌توان به راحتی بر روی آن کشت محصولات مختلفی را انجام داد. اگر زمین دارای PH مناسبی نباشد، احتمالاً هزینه‌های زیادی باید برای تغییر شرایط خاک آن پرداخت کنید و به مرور ممکن است این هزینه‌ها بسیار به پای شما گران بیفتد. بنابراین حتما جنس خاک زمین مورد را پیش از خرید مورد بررسی قرار دهید.
بررسی آلودگی‌های احتمالی
یکی از موارد که ممکن است در آینده محصولات شما را با مشکل مواجه کند، آلودگی ها احتمالی است. این آلودگی‌ها ممکن است به منابع آبی وارد شوند و به محصولات نفوذ کرده و کیفیت و کمیت آنها دچار دستخوش تغییرات زیادی کنند.
سوابق زمین
معمولاً اگر یک زمین دارای مشکل خاصی باشد، همسایگان می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند. همچنین سوابقی مانند آزمون خاک، سیستم‌های زهکشی، افت کشی، نتایج کیفیت آبیاری و را از صاحب ملک بخواهید تا بتوانید تصمیم‌گیری بهتری در این زمینه داشته باشید.
سخن پایانی:
تا زمانی که خاک کشاورزی مناسب برای کاشت محصول مدنظر را انتخاب نکنید نمی‌توانید انتظار محصول پرباری را شاهد باشید و در نهایت زحمات شما نتیجه‌ای نخواهد داشت. بنابراین پیش از خرید زمین کشاورزی نسبت به کسب اطلاعات لازم بدست آورید.
من یک زمین کشاورزی از عموی خودم خریدم قانونی و بدون هیچ مشکلی ولی اداره ثبت ما را به بانک فرستاد نامه آوردم بعد به منابع طبیعی فرستاد دوباره به اداره مالیات یک روز رییس نبود امضا کنه اون اداره مبلغ زیادی پول میخواست خلاصه الان حدود ۸ هشت ماه است بدو بدو کردیم هنوز سند حاضر نشده هر اداراه شده یک دولت برای خودش لطفأ رسیدگی کنید تازه میگن سند هم آماده بشه پنج میلیون دیگه میخواد این همه خرج کردیم تمام نشد چرا سند اینقدر طول می کشد کسی پاسخگو نیست.